การใช้ยาหยอดตา / ยาป้ายตา

ยาหยอดตา

ลักษณะของยาหยอดตา

• เป็นน้ำยาใส หรือเป็นน้ำยาแขวนตะกอน (คล้ายน้ำนม)

ข้อดี

•  ออกฤทธิ์เร็ว  ไม่ทำให้ตามัว  นิยมใช้ในเวลากลางวัน  เพราะไม่เหนียวเหนอะหนะ

ข้อเสีย

• หมดฤทธิ์เร็ว  เพราะยาจะอยู่ในตาได้ไม่นาน 

วิธีการใช้ยาหยอดตา

1. ล้างมือให้สะอาด
2. นอนหรือนั่งแหงนหน้าขึ้น
3. ดึงเปลือกตาล่างลงให้เห็นกระพุ้งระหว่างเปลือกตาล่างด้านในกับตาขาว
4. หยอดยาลงในกระพุ้งตาล่าง  1-2  หยด  ระวังอย่าให้ปลายหลอดสัมผัสกับตาผู้ป่วยหรือมือผู้หยอด
5. หลับตานิ่ง ๆ สักครู่  และเช็ดน้ำยาส่วนที่ไหลจากตา

ยาป้ายตา

ลักษณะของยาป้ายตา  มักบรรจุในหลอดโดย

• เป็นครีมเหนียว หรือเป็นเจลใส  คล้ายวุ้น

ข้อดี

•  ออกฤทธิ์ได้นาน  ทำให้ไม่ต้องป้ายตาบ่อย  และมักมีสารหล่อลื่น  ทำให้ลดการระคายเคือง

ข้อเสีย

• ทำให้ตามัว  และเหนียวเหนอะหนะ  จึงนิยมใช้ป้ายตาก่อนนอน

วิธีการใช้ยาป้ายตา

1. ล้างมือให้สะอาด
2. นอนหรือนั่งแหงนหน้า หน้ากระจก
3. ดึงหนังตาล่างลงให้เป็นกระพุ้ง
4. บีบยาป้ายตาโดยเริ่มจากหัวตาไปหางตา ยาว  1  เซนติเมตร ระวังอย่าให้ปลายหลอดสัมผัสกับตาผู้ป่วยหรือมือผู้หยอด
5. หลับตาทิ้งไว้สักครู่
6. การป้ายตา ควรป้ายก่อนจะนอนจริงๆ  เพราะจะทำให้ตาพร่ามัว  อาจเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย

ข้อควรทราบเกี่ยวกับการใช้ยาหยอดตา*ยาป้ายตา

1. ตรวจสอบว่าควรหยอด/ป้ายตา  ให้ใช้กับตาข้างใด  ใช้ยาเพียง 1-2  หยด  และระยะเวลาตามที่กำหนด  เพราะยาหยอดตาถ้าหยอดมากเกินไป  อาจเกิดอันตรายได้
2. ควรเก็บยาไว้ในตู้เย็นช่องธรรมดา  หรือในที่เย็น  แดดส่องไม่ถึง
3. ยาที่เปิดใช้แล้วเกิน  1  เดือน  หรือยาเปลี่ยนสีหรือหมดอายุ  ให้ทิ้งไป  ไม่ควรนำมาใช้
4. ไม่ควรใช้ยาร่วมกับผู้อื่น  เพราะจะทำให้ติดเชื้อโรคหรือเป็นอันตรายได้
5. ห้ามซื้อยามาหยอดเอง  เพราะอาจทำให้ตาบอดได้
6. ควรบอกโรคประจำตัวและประวัติการแพ้ยากับแพทย์  ควรปฏิบัติตามคำแนะนำต่าง ๆ เกี่ยวกับยาให้ถูกต้อง
7. กรณีใช้ยาหยอดหรือป้ายตาร่วมกัน  ตั้งแต่  2  ชนิดขึ้นไป  ควรหยอดยาที่ใส – ยาที่แขวนตะกอน (คล้ายน้ำนม)  - ยาป้ายใส – ยาป้ายครีมเหนียว ตามลำดับ  โดยหยอดหรือป้ายห่างกันอย่างละ  5-10  นาที  เพื่อให้ยาแต่ละช่วง  ซึมเข้าตาได้ดี  ออกฤทธิ์ได้เต็มที่
8. ในกรณีที่มีขี้ตาหรือสิ่งสกปรก  ควรทำความสะอาดตาก่อน  เพื่อให้ยาสัมผัสกับตาได้ดี
9. ควรระวังผลแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้  หลังหยอดหรือป้ายตาดังนี้
   1).  การแพ้ยา  จะมีอาการเปลือกตาและเยื่อบุตาขาวบวมแดง, เป็นผื่นคัน  ต้องรีบหยุดยาและนำยามาพบแพทย์
   2).  ต้อหิน  และต้อกระจก  อาจเกิดจากการใช้ยาหยอดหรือป้ายตาบางชนิดได้

ที่มา :  ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย